Bebeğin Odası Ne Zaman Ayrılmalı?
20 Ocak 2023İnfluenza ve COVİD 19
25 Ocak 2023Bebekler hızla büyümeye devam ederken, anneler tuvalet eğitimi vermek için doğru zamanın olup olmadığıyla ilgili düşünmeye başlarlar. Ben de çocuğumdan aldığım sinyaller ile bu yolculuğa başladım.
Yenidoğan dönemi bittikten sonra artık çocuk olma yolunda ilerlemeye başladığınız yeni bir dönem geldi.
Tuvalet Eğitimi Ne Zaman Verilmelidir?
Tuvalet eğitimi için doğru zaman sizin belirlediğiniz bir zaman değildir. Bunun için çocuğunuzun hazır olması gerekmektedir.
Çocuklarda benliğinin olması adına 24-48 aylık süreç uzmanlar tarafından uygun gözükmektedir. Ancak burada çocuğunuza kulak vermeli ve ona göre bir plan oluşturmalısınız. 18 aydan önce bu eğitim önerilmemektedir.
Dil Gelişimini tamamlamış bir çocuk kendisini rahatlıkla ifade edebilirken, beden diliyle de çocuklarınızı anlayabilirsiniz.
Tuvalet Eğitiminde Çocuk Davranışları
Tuvalet eğitimi vermenize yardımcı olacak en önemli şey çocuğunuzdan aldığınız sinyaller demiştik. Bu durum her çocukta farklı bir belirti gösterse de ortalama aynı belirtilerle karşılaşabilirsiniz.
- Tuvaletini beze yaptıktan sonra rahatsız hissetmesi
- Tuvalete gitmek konusunda istekli olması ve tuvalete girmesi
- Bezinin 3 saatten fazla kuru kalması
- Çiş, kaka terimlerini bilmesi ve beden diliyle de ifade etmesi
Tuvalet Eğitimi Nasıl Verilir?
Anneler tuvalet eğitimi konusunda aceleci davranabilirler. Ancak bu dönemi bebeğinizin sağlığı açısından dikkatli ve doğru geçirmeniz gerekmektedir.
- Tuvaleti tanıtın: Bebeğinize öncesinde tuvaleti göstermeli, orada sizin de tuvaletinizi yaptığınızdan bahsederek, orada vakit geçirmesini sağlayabilirsiniz.
- Lazımlık: Bebeğinize uygun bir lazımlık almalısınız. Bu seçimi bebeğinize yaptırmanız onu teşvik etme açısından doğru bir yol olabilir.
- Hijyen Kuralları: Tuvaletten sonraki süreçte el yıkama, temizlenme eğitimleri de aynı anda verilmelidir.
- Çizelge: Çocuğunuzun tuvalete ne zaman gittiğiyle ilgili bir çizelge oluşturmanız işinizi kolaylaştıracaktır. Bu sayede tuvaletinin geldiğini hissettiğiniz anda tuvalete oturtabilirsiniz.
- Pozitif Yaklaşım: Eğitimin başından itibaren en gerekli şey sizin yaklaşımınız. Bu dönemde bebeğinizden hemen alışmasını bekleyerek kendinizi strese sokarsanız, bu durum bebeğinize yansır ve süreci daha zor bir hale getirerek, bebeğinizin tuvaletten korkmasına sebep olabilirsiniz. Bu dönemde oluşacak alt ıslatmalar normaldir ve bunu da çocuğunuza normal olduğunu yansıtarak eğitime devam etmelisiniz.
- Kitap- Şarkı: Tuvalet eğitimi sürecinde bu konuyu işleyen kitap ve şarkılardan destek alabilirsiniz. Çocuklar için çok daha akılda kalıcı olabilir. Ancak bunu yaparken kıyaslama yapmaktan kaçının. “Bak … yapıyor sende yap” gibi ifadeler doğru değildir. Her çocuğun süreci farklıdır.
Tuvalet Eğitiminde Önemli Noktalar
Tuvalet eğitimi hızlı karar verilecek ve hemen alışmasını bekleyeceğiniz bir dönem değildir. Sabırlı olmanız çok önemlidir. Çocuğunuz ilk defa tanışacağı bir şeye hemen alışamayabilir. Bunun bilincinde olarak çocuğunuza fırsat vermelisiniz. Zamanla öğreneceğine emin olabilirsiniz.
Eğitim başlama süresinde aşağıdaki durumlardaysanız bu süreci ertelemelisiniz. Başarısız sonuç almanın yanında çocuğunuzu psikolojik sorunlarla bırakmış olabilirsiniz.
- Taşınma
- Yeni kardeş
- Boşanma
- Ölüm
- Emzirmeyi Bırakma : Bu konu çok önemlidir. Hem çocuğu çok istediği şeyden mahrum bırakırken, hemde bağlı olduğu 2. şeyden bezi çıkartmaktan mahrum bırakmamalısınız. Çocuğun hayatındaki önemli kararları peşpeşe değil sırasıyla vermelisiniz. Bunun için de ara vererek ilerlemelisiniz.
Tuvalet Eğitiminde Yapılan Yanlışlar
Anneler aceleci davrandıklarında tuvalet eğitimi süresini uzatarak hem kendilerini hem de çocuklarını yıpratabilirler. Doğru yapıyorum zannederek aslında daha büyük sorunlara yol açabilirsiniz. Bu sebeple dikkat etmeniz gerekenler;
- Çocuk hazır olmadan eğitime başlamak
- Doğru zamanı seçmemek
- Geceleri bez bağlamaya devam etmek
- Sürekli “tuvaletin var mı?” sorusunu sormak
- Alt ıslatmalarında büyük tepkiler vermek ve kızmak
- Uzun süre tuvalette oturtmak
Çocuklarda Kaka Tutma
Özellikle 2-4 yaş arasında kaka tutma davranışıyla çok sık karşılaşılmaktadır. Çocuklar vücudundan büyük bir şeyin koparak düştüğünü gördüklerinde bu durumdan korkabilir.
Anlayışlı olmak gerekmektedir. Çocuğunuzun duygularını anlamalı ona bu durumun normal olduğunu anlatmalı ve duygularını yansıtmasına izin vermelisiniz. “Korkulacak ne var, yap ..” gibi ısrarlar çözüme götürmez.
Kaka tutma davranışına sebep olacak çok fazla bilgi vardır. Çocuğunuzu doğru gözlemleyerek sebep olduğu şeyi bulmanız gerekir. Ancak en yaygın sebepler;
- Ebeveyn baskısı
- Çocuk klozeti büyükse içine düşme korkusu
- Çocuğun hazır olmadığı dönemde eğitime başlanması
- Tuvalet eğitimi veren kişinin sık sık değişmesi
- Eğitimin istenmeyen bir döneme denk getirilmesi(boşanma, kardeş…)
- Aile içi iletişimsizlik
- Çocukluk dönemi depresyonu
Bu sebepler her çocukta farklılık göstermektedir. Çocuğunuzu doğru gözlemleyerek uzmandan destek alabilirsiniz.
Tuvalet Eğitimi Deneyimim
Bilimsel olarak yapılması gereken bilgilerin dışında, benim kızım için başladığım tuvalet eğitimi deneyimimden bahsedeceğim. Başlamadan önce belirtmeliyim ki anneler, bu dönemde geçiyor.
Kızım 2 yaşından sonra, tuvaletini beze yaparken saklanmaya başlamıştı ve bezi çıkarmamı istiyordu. Gece boyunca üst üst kuru uyanınca artık zamanı geldiğini anlamıştım.
Tuvalet eğitimi için 2 yaşından önce de ara ara kızıma kitaplar okuyordum. Çocuklara kitap okuma alışkanlığı kazandırmak hayatımı kolaylaştıran en büyük etkidir. Kızım tuvalete hakim olduğu için sürecim daha da kolaylaşmıştı.
Yine de çok keskin bir geçiş yapmamak için ona artık tuvaletini yapman için beze ihtiyacın kalmadı, sende tuvalete yapabilirsin demiştim. Sonra bezlerinin olduğu çekmeceye götürerek buradaki bezler bittiğinde artık sende bizim gibi tuvalete yapabilirsin diyerek bezleri saydık ve kızımı psikolojik olarak bu duruma hazırladım. Her gün bezleri sayıyorduk ve azaldıkça kızım istekle başlamak istediğini belli ediyordu.
Her gün bezlerin bitişini saymaya devam ederken oynadığımız oyunlarda ve okuduğum kitaplarda “çocuğumu sıkmadan” bu konuya yer veriyor ve durumu normalleştirmeye çalışıyordum. Sonra kızım oyuncak bebeğini tuvalete götürmeye başladı ve oyuncak tuvalet alarak diğer bebeklerini de tuvalete götürdük.
Bezi bittiği gün, artık hazırsın tuvaletin geldiğinde birlikte deneyelim mi? demiştim ve kızım ilk tuvaletinde gitmek istedi. İlk tuvaleti yaptı ancak tedirgin olmuştu. Bu durumu anlayarak ve ona şefkatle süreç boyunca yanında olduğumu hissettirdim. İlk 3 gün alt ıslatmaları oldu ancak gece hiç olmadı. Bu durumun normal olduğunu ancak tuvaleti geldiğinde tuvalete yapabileceğine yönlendirdim. Kızım daha önceden beni de tuvalete girerken gördüğü için lazımlık kullanmadık. Direk tuvalet aparatı ile başladık.
Sabrımın zorlandığı çok gün oldu. Ancak her seferinde kendimi telkin ederek kızıma sevgiyle yaklaşmaya devam ettim. Bizim sürecimiz çok zor geçmedi. Bunu da tuvalet eğitimi öncesi okuduğum kitaplara, şarkılara, oyunlara borçluyum bence.
Tuvalet eğitimi kolay bir dönem değil ve her çocukta olan yöntemler sizin çocuğunuzda olmayabilir. Bu sebeple önce koşulsuz sevgi ile çocuğunuza destek olmaya çalışın. Bütün bir hayatını etkileyecek davranışlar yapmaktan kaçınmalısınız. Belki zor biliyorum, ama öğretmeye çalıştığınız şeyi daha da zor duruma sokarak strese daha fazla maruz kalabilirsiniz. Geçiyor, geçiyor, hepsi geçiyor.
Annece yaşadığım tecrübelerimi paylaştığım, duygularını anladığım ve ortak olduğum yazılarımdan haberdar olmak için @anneceblog instagram sayfamı takip edebilirsiniz.
“anneceblog.com‘da yer alan tüm bilgiler anne içgüdüsüyle ve tecrübesiyle yazılmıştır.”